Ongeveer 6 weken geleden zag ik Jana voor het eerst. Mama bracht haar wakkere dochter van 8 weken mee in een maxi cosi. ‘Het is een wonder, ze heeft in de auto een uur geslapen’ zegt mama bij binnenkomst. Jana slaapt amper, ze doet gedurende de dag 4 hazenslaapjes van maximaal een half uurtje. Toen de auto werd stop gezet werd ze meteen wakker. Die kleine oogjes kijken me priemend aan. Ze heeft geen ontspannen blik in haar ogen, is over alert en ik hoor haar slikken.
Jana heeft verborgen reflux, wat haar uit haar slaap houdt. Telkens wanneer haar moeder haar probeert weg te leggen in haar wiegje, schrikt ze wakker. Jana heeft nog 2 broertjes, die ook aandacht nodig hebben, dus moeder kan haar niet constant op haar arm en rechtop laten slapen.
De moeder van Jana heeft de vragenlijst ingevuld, die ik voorafgaand aan het consult naar haar toe heb gestuurd. Dit scheelt veel tijd en geeft ouders de kans om over bepaalde vragen na te denken. De zwangerschap van Jana verliep goed. De bevruchting was natuurlijk en behalve wat misselijkheid en vermoeidheid in het eerste trimester was de zwangerschap klachtenvrij. Moeder zag niet op tegen de bevalling, want haar jongens waren zonder problemen thuis geboren. De bevalling van Jana verliep anders dan die bevalling van haar broers. De bevalling startte met gebroken vliezen en in de loop van de avond kreeg moeder verhoging. Dus ze moest naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis was er van verhoging geen sprake meer. Er werd gekozen voor een inleiding door middel van een oxytocine infuus. Deze weeën herkende moeder niet van haar eerdere bevallingen. Dit was duidelijk een weeënstorm. Drieënhalf uur lang kon moeder dit volhouden, maar vroeg toch om pijnstilling. Het was op het moment van de geboorte van Jana erg druk op de verloskamers, dus moeder heeft nog een uur moeten wachten op de pijnstilling. Toen bleek het te laat te zijn, want er was reeds negen cm ontsluiting. Nog één cm moest de mama van Jana volhouden. Moeder kreeg persdrang, maar gezien de drukte moest ze even wachten. Ze heeft een half uur persweeën moeten wegpuffen, tot er een verloskundige beschikbaar was. Na een kwartiertje persen kwam Jana ter wereld. Ze had iets scheef in het geboortekanaal gezeten, waardoor ze met een scheef punthoofdje geboren werd.
Jana had een goede apcar-score en had stevig, maar kort gehuild naar de bevalling. Ze kon na de bevalling meteen bij mama aan de borst. En na twee uurtjes zaten papa, mama en Jana in de auto naar huis. In de kraamweek ging het redelijk goed met Jana. Ze dronk veel en vaak aan de borst en sliep veel bij papa of mama op de borst, op haar buikje. Ze begon al meteen met terug slikken van voeding, het leek op verborgen reflux. Door telkens een klein slokje borstvoeding te geven als Jana had gehuild nadat haar voeding omhoogkwam, was het voor Jana goed te doen.
Inmiddels is Jana 8 weken en moeder begon nu toch te twijfelen aan de situatie. Ze voelde zich ‘een lopende melkkoe’ met Jana constant op haar arm, maar moest tegelijkertijd aan haar zoontjes ook aandacht besteden. Elke keer als ze Jana in de box of kinderwagen legde, begon ze te huilen als haar voeding omhoog was gekomen. Jana sliep bij moeder op de arm het beste, maar moeder zou graag hebben dat ze Jana eventjes weg kon leggen voor haar zoontjes.
Kan een osteopaat hier iets mee? Vroeg moeder me.
Ik heb Jana eerst eens goed bekeken. Je kon duidelijk zien dat dit kleine meisje overprikkeld was door het slaapgebrek. Gezien Jana niet lekker op haar rug ligt, heb ik haar onderzocht op de arm van mama. Zoveel mogelijk rechtop en goed gebruik makend van de co-regulatie van moeder. Over co-regulatie volgt binnenkort een blog.
De linker kant van het bekken van Jana kon niet helemaal mooi kantelen. Ook was haar borstkasje erg stijf. Ze had veel spanning rondom haar maagje en oei, wat zit haar nekje vast. Haar eerste en tweede nekwervel kunnen niet goed bewegen. Tijdens het onderzoek van haar nekje begint Jana heftig te huilen of eigenlijk meer te krijsen. Wanneer ik haar achterhoofdje onderzoek, benoem ik naar moeder toe dat dit heel hard aanvoelt.
Hoe komt dit? Vraagt moeder me. Ik leg haar uit over wat het verschil is tussen een bevalling op basis van natuurlijke oxytocine (die moeder zelf aanmaakt tijdens de bevalling) en synthetische oxytocine. Moeder beaamt dat dit echt een verschil was in weeën. Daarnaast leg ik haar uit hoeveel compressiekrachten er op het nekje van een baby komen tijdens het wegpuffen van weeën. Wie wel eens bevallen is, weet hoe sterk deze kracht is. Wegpuffen van persweeën is eigenlijk al niet te doen voor een moeder, laat staan hoe dit voelt voor een baby als je niet door het geboortekanaal ‘gelaten wordt’, omdat moeder persweeën moet wegpuffen.
Ik leg uit dat de zenuwen van het verteringstelsel ontspringen in de hersenstam en hoog in de nek. Wanneer de beweeglijkheid van het achterhoofd en nek verstoord raakt, kan dit effect hebben op de functie van de zenuwen naar het verteringsstelsel. De hersenstam is gelegen ter hoogte van occiput (bot van het achterhoofd) en de hoge nek. Wanneer deze zenuwen (de n. vagus en n. phrenicus) niet goed hun werk kunnen doen, kunnen er klachten ontstaan zoals reflux of darmkrampjes.
Een baby heeft primaire reflexen nodig om geboren te kunnen worden. Deze reflexen worden aangestuurd vanuit de hersenstam. Wanneer de hersenstam geprikkeld wordt door een compressiekracht op het achterhoofd of een blokkade in de hoge nek, kunnen deze reflexen overmatig actief worden. Voorbeelden van deze reflexen zijn de zuigreflex, de MORO reflex of Tonische Labyrint reflex. Dit resulteert in een baby die veel zuigbehoefte heeft, schrikkerig is of veel overstrekt.
Ik laat Jana eerst kalmeren bij haar moeder en ondertussen mag ze even een slokje drinken aan de borst. Ik vraag toestemming aan moeder om te starten met de behandeling aan de borst en moeder vindt dit goed. Gezien Jana oververmoeid en overprikkeld is, probeer ik mij voor de eerste behandeling te richten op de essentiële weefsels die Jana eerst rust kunnen geven. Ik start met haar middenrif en borstkas te behandelen. Door middel van zachte technieken maak ik deze voorzichtig los. Jana stopt even met drinken en ziet haar kijken: Hé, wat gebeurt hier? En moeder merkt op dat ze het prettig lijkt te vinden. En ze drinkt weer rustig verder. Op haar borstbeen zit veel spanning en deze veert niet mee als er iets op duw. Ik behandel de overgang van de ribben naar het borstbeen. Dan kom ik bij haar nekje en hoofdje.
Kraken bij baby’s vind ik onnodig. Er bestaan zachte technieken om het nekje los te maken, zonder het gevaar dat kraken wel met zich mee brengt. Voor deze zachte technieken zijn er eigenlijk geen contra-indicaties (redenen om het niet te mogen doen) en brengen geen risico’s met zich mee. Het losmaken van het nekje gaat heel rustig. Ik combineer de bewegingen die een nekwervel normaal gesproken zou moeten kunnen maken: rotatie, zijwaartse buiging, flexie en extensie. Door goed te voelen welke bewegingen en wanneer mogelijk zijn, maak je als osteopaat het nekje heel voorzichtig los op een vaak pijnvrije manier. Als laatste behandel ik het hoofdje van Jana. Het schedeltje van een baby bestaat uit 48 botstukken en is nog niet verbeent zoals bij volwassenen. Doordat baby’s nog zo kraakbenig zijn, is het schedeltje van een baby erg beweeglijk. Maar goed ook, anders zou je nooit door het geboortekanaal kunnen. Dit betekent echter wel dat er hier ook bewegingsverliezen kunnen ontstaan, die voor een hoop klachten kunnen zorgen bij baby’s. Als check voel ik hoe het gesteld is met de spanning op haar maagje. Deze is nagenoeg normaal. Ik leg moeder uit dat de organen van het verteringstelsel, zoals de maag en de darm, eigenlijk spieren zijn met een extra functie (de vertering). Zoals de spieren in onze schouders en nek, kunnen ook de spieren van de maag verkrampen door een verstoorde bezenuwing. Wanneer deze spieren verkrampt zijn, kunnen ze hun werk zoals verteren niet goed uitoefenen. Er ontstaat een transportprobleem, omdat voeding niet optimaal verteert kan worden en er geen optimale doorstroming kan plaatsvinden van maag naar darm. Dit zie ik vaak terugkomen bij baby’s met reflux.
Intussen is Jana in slaap gevallen en haar moeder legt haar terug in de maxi cosi. Moeder is verrast dat Jana doorslaapt. Ik geef moeder het advies om Jana lekker bij zich te houden en waarschuw haar dat de behandeling effect kan hebben op hoe Jana zich de komende 48 uur kan voelen. Ik leen de moeder van Jana een draagzak, zodat moeder beide handen vrij heeft, maar Jana toch lekker bij zich kan houden.
Ik maak een afspraak voor 10 dagen later.
Moeder en Jana komen binnen voor de tweede afspraak. Jana slaapt sinds de behandeling minstens één slaapcyclus (45 minuten) achter elkaar. Moeder wiegt haar vaak nog in slaap, maar kan haar daarna in haar kinderwagen leggen. Ze schrikt niet meer wakker. Het terug slikken van voeding is duidelijk verminderd, waardoor ze minder vaak de borst hoeft te geven. Wanneer Jana rustige dagen heeft, kan ze ook gerust om de 3,5 uur gevoed worden. Dit geeft moeder meer vrijheid om ook tijd en aandacht te geven aan haar oudsten.
Deze behandeling zet ik de puntjes op de i. Jana ligt met plezier op mijn behandeltafel. Ze straalt veel meer rust uit in haar oogjes. Ik behandel haar bekken en behandel de maag-darmovergangen. Het middenrif is nog wel iets gespannen, maar is zoveel sneller en gemakkelijker te behandelen dan de eerste keer. Het nekje krijgt nog een beetje extra aandacht. Ik zorg ervoor dat haar tongbeentje vrij kan bewegen en behandel haar hals. Het tongbeentje en de spieren en fascia (vliezen) van de hals hebben grote invloed op het bewegen van de nek. Ik eindig de behandel met het checken van alle schedelnaden. Door de bevalling zitten er op verschillende schedelnaden spanning en behandel deze. Gelukkig niet zoveel als op de schedelnaden van het achterhoofd.
Ik sluit de behandeling af en geef moeder het advies om weer contact op te nemen wanneer de klachten toenemen of wanneer moeder het fijn vindt dat ik Jana nog eens zie.
Moeder vertelt dat ze eigenlijk een beetje sceptisch was over verborgen reflux en osteopathie, laat staan dat dit invloed kon hebben op het slaappatroon van haar dochtertje. Een vriendin had haar aangeraden om eerst naar een gespecialiseerde baby osteopaat te gaan voor te gaan beginnen met maagzuurremmers. Moeder is blij dat ze eerst naar mij toegekomen is, omdat haar baby liever geen medicijnen geeft.